Kan dolaşımının sağlanması için bir basınç gereklidir. Bu basıncın normalden fazla olmasına yüksek tansiyon, tıp dilinde ise hipertansiyon denir. Hipertansiyon; kalp hastalıkları, böbrek hastalıkları ve felç için temel risk faktörüdür. Hipertansiyonlu kişilerin normal tansiyonlu kişilere göre kalp hastalıklarına yakalanma olasılıkları 3-4 kat, felç olma olasılıkları ise 7 kat daha fazladır.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre;
Sistolik Kan Basıncı, Diastolik Kan Basıncı 140 mmHg, 90 mmHg ve altında NORMAL: 141 – 159 mmHg, 91 – 94 mmHg Sınırda ve hafif Ht: 160 mmHg, 95 mmHg veya üstünde Hipertansiyon olarak sınıflandırılmaktadır.
Hipertansiyonda Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar:
- Vücut agırlıgımız ideal sınırlar içerisinde olmalıdır. Bunun nedeni vücut yağının fazla olması çocukluktan itibaren kan basıncı düzeylerinin yükselmesine katkıda bulunmaktadır ve hipertansiyona zemin hazırlayan en önemli etken olmaktadır.
- Alkol tüketimi mutlaka sınırlandırılmalıdır. Kadınlar 1 kadehin, erkekler ise 2 kadehin üstüne çıkmamalı ve bu alımı haftada sadece 3- 4 gün olacak şekilde ayarlamalıdırlar.
- Tuz ve tuzlu yiyecek tüketimi azaltılmalıdır. Bir çok sağlıklı insan, günlük ihtiyacının çok üzerinde tuz tüketmektedir. Oysa günlük ihtiyacımız sadece 2400 miligram sodyumdur. 1 gram tuz, 400 miligram sodyum olarak düşünüldüğünde tuz olarak bu miktar 6 gramdır. Yani yaklaşık bir çay kaşığına eşittir. Ancak bu sadece sofra tuzu değil yemek ve yiyeceklerin içindeki tuzu da kapsamaktadır. Yüksek tansiyonu olanlar için genel olarak günlük 1500 miligram sodyumu (yaklaşık 3 – 4 gram tuz) geçmemeleri önerilmektedir. Bu miktar bireysel özellik, hekimin tedavi şekli ve kullanılan ilaç tedavisine göre değişebilir.
- Yemeklerimizi tatlandırmak ve daha iyi tüketebilmek için nane, maydanoz, kekik, dereotu, limon suyu, soğan gibi lezzet verici besinler kullanılabiliriz.
- Tüketilecek yağın cinsine dikkat edilmelidir. Doymuş yağ asitlerinden zengin olan tereyağ, iç yağ ve katı margarin tüketiminden uzak durunuz. Bu besinler, kandaki kolesterol düzeyini ve buna bağlı yüksek tansiyon riskini arttırmaktadır. Zeytin yağı ve diğer bitkisel sıvı yağlar tercih edilmelidir.
- Hergün mutlaka yeşil yapraklı sebze tüketiniz. Sofranızda her öğün salatanız bulunsun.
- Haftada en az 2 kez balık tüketiniz. Balık tüketimi kan basıncı denetiminde önemli görev alır.
- Her gün yeterli miktarlarda süt, yoğurt ve peynir tüketilmeli. Süt, yoğurt ve peynirde bulunan kalsiyum(Ca) ve magnezyum(Mg) mineralleri kan basıncının düzenlenmesine yardımcıdır. Bu nedenle süt ve yoğurt grubu besinler 2–3 porsiyon, peynir çeşidi olan besinler günde 60 gram tüketilmelidir. Ancak Kolesterol ve şişmanlık riski açısından baktığımızda; bu besinlerin az yağlı veya yağsız olanları tercih edilmelidir.
- Kahve sınırlı miktarda tüketilmeli. Kahve, kan basıncında birkaç saat süren 5-20 mmHg’lik yükselmelere yol açtığından kısıtlı miktarda alınmalıdır.
- Alışveriş yaparken etiketlerini okuyup içeriğinde daha az sodyum olan besinleri tercih ediniz.
- Salam, sosis gibi işlenmiş şarküteri ürünlerini, salamura yiyecekleri (turşu, zeytin gibi) ve sosları (ketçap, hardal, soya sosu gibi) kısıtlayın.
- Düzenli fiziksel aktivite yapınız. Haftada 3-4 kez 30-45 dakika orta tempolu egzersiz (yürüyüş, yüzme gibi) yapınız.
- Serbetli tatlılar, pastalar, meşrubatlar gibi şeker içeriği yüksek olan besinlerden uzak durunuz.
- Posa ve mineralden zengin tam tahıl içeren yiyecekleri tercih edin. Örneğin tam buğday ekmeği veya tam tahıllardan hazırlanmış gevrekleri tüketin.
- Sigara kullanmayınız ve stresten uzak durunuz.
